Παραδοσιακά με το εναρκτήριο λάκτισμα της περιόδου των Πανελληνίων, αρχίζουν να γίνονται και να κοινοποιούνται διάφορες προβλέψεις αναφορικά με την πορεία των βάσεων, με την διακύμανσή τους καθώς και τις αναμενόμενες εκπλήξεις από πεδίο σε πεδίο. Ειδικά στην περίοδο της κατάθεσης των μηχανογραφικών, το φαινόμενο αυτό εντείνεται αποτελώντας μάλιστα για αρκετούς μαθητές μια από τις παραμέτρους που συνυπολογίζουν στην επιλογή των τμημάτων όπου προσθέτουν ή αφαιρούν τμήματα ανάλογα με το αν η βάση τους «ανέβει ή πέσει».
Αρχικά να αποδώσουμε μια συνοπτική περιγραφή των δεδομένων που σχετίζονται και διαμορφώνουν τις βάσεις του κάθε τμήματος, τα οποία, ουσιαστικά, αφορούν στο τρίπτυχο βαθμολογίες μαθητών, προσφερόμενες θέσεις ανά τμήμα και φυσικά προτιμήσεις των υποψηφίων. Όπως όλοι γνωρίζουμε, θέσεις και επιδόσεις κάποια στιγμή γίνονται γνωστές στο ευρύ κοινό. Εκείνο που πολλοί πρακτικά αγνοούν είναι, πως το σύνολο των προτιμήσεων το γνωρίζει μόνο το Υπουργείο Παιδείας και μόνο όταν θα ολοκληρωθεί η διαδικασία των μηχανογραφικών και κανένας άλλος. Οτιδήποτε πέρα από αυτό είναι εικασίες.
Αναφορικά όμως με το πιο ουσιαστικό σημείο του φαινομένου που είναι οι ίδιες οι βάσεις καθαυτές. Καταρχήν, η βάση ενός τμήματος δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα ούτε τις προοπτικές ενός αποφοίτου του τμήματος ούτε την αξία του προγράμματος σπουδών. Για παράδειγμα ένας καταλυτικός παράγοντας που επηρεάζει μια από τις παραμέτρους που προαναφέρθηκε και είναι οι προτιμήσεις, είναι η χωροταξική τοποθέτηση ενός τμήματος. Εκ των πραγμάτων τμήματα της Αθήνας και του Πειραιά, αναλογικά, συγκεντρώνουν μεγάλο ποσοστό προτιμήσεων καθώς στο λεκανοπέδιο βρίσκεται ο κύριος όγκος του μαθητικού πληθυσμού.
