Αναμένοντας την έκδοση των βαθμολογιών, οι υποψήφιοι και οικογένειες τους καλούνται να λάβουν μια από τις σημαντικότερες αποφάσεις, την επιλογή σπουδών και επαγγέλματος. Αποτελεί κοινή παραδοχή πως η συμπλήρωση του μηχανογραφικού, ειδικά σε μια αγορά εργασίας που χαρακτηρίζεται από την υπερπροσφορά ειδικοτήτων, αποτελεί ζωτική απόφαση που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την επαγγελματική ανέλιξη του ατόμου και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να γίνεται επιπόλαια και επιφανειακά –όπως δυστυχώς συμβαίνει σε πολλές περιπτώσεις- αλλά να είναι το αποτέλεσμα έγκυρης πληροφόρησης και ώριμης επιλογής.
Πολύ συχνά οι υποψήφιοι αλλά και οι γονείς ξεκινούν την συμπλήρωση του μηχανογραφικού από λάθος αφετηρία η οποία είναι η πορεία των βάσεων με συνέπεια να απορρίπτουν σχολές που είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα ή να αδιαφορούν για τμήματα χαμηλής βαθμολογίας και αυτό είναι μεγάλο σφάλμα.
Ενδεχομένως να μπορεί να γίνει μια γενική εκτίμηση των βάσεων πριν την οριστική έκδοσή τους. Ωστόσο, κανένας δεν μπορεί να πει με απόλυτη βεβαιότητα για τον ακριβή αριθμό μορίων που απαιτεί το κάθε τμήμα και η εμπειρία έχει αποδείξει πως οι μεγάλες αυξομειώσεις δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Συνεπώς η συμπλήρωση του μηχανογραφικού με βασικό κριτήριο αυτό και μόνο είναι σφάλμα το οποίο έχει τραγικές συνέπειες.
Πρώτιστο μέλημα για την επιλογή σπουδών και επαγγέλματος είναι οι προσωπικές κλίσεις και τα ενδιαφέροντα. Είναι δεδομένο πως μαθητές με ισχυρή θέληση και έντονη αγάπη σε κάποιον κλάδο μπορούν να γίνουν επιτυχημένοι επαγγελματίες έστω και αν αυτό το επάγγελμα είναι κορεσμένο ή έχει αρνητικές προοπτικές στην αγορά εργασίας, αρκεί αυτή η επιλογή να προκύπτει έπειτα από έγκυρη αξιολόγηση και ενημέρωση και όχι απλά ως ‘παιδικό όνειρο΄.
Αναμφίβολα σημαντική παράμετρος είναι οι προοπτικές των επαγγελμάτων τις οποίες θα πρέπει να συνυπολογίσουμε λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο ένα επιτυχημένο κοντινό μας παράδειγμα αλλά τη μέση κατάσταση. Παράλληλα, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη όχι μόνο τα υπάρχοντα δεδομένα αλλά και τις μελλοντικές προοπτικές ενός επαγγέλματος που αποτυπώνονται σε σχετικές μελέτες καθώς μεσολαβεί ένα πολύ μεγάλο διάστημα μέχρι ο νέος να βγει στην αγορά εργασίας.
Τα υπάρχοντα οικονομικά και επαγγελματικά δεδομένα της οικογένειας είναι μια παράμετρος που θα πρέπει επίσης να συνυπολογίσουμε. Μια έντονη οικογενειακή παράδοση στην νομική, ένα πετυχημένο λογιστικό γραφείο που διατηρεί κάποιος συγγενής κ.α. είναι στοιχεία τα οποία δεν πρέπει να παραβλέπουμε κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού στοχεύοντας στην γρήγορη επαγγελματική αποκατάσταση και εφόσον ταιριάζουν με τα ενδιαφέροντά μας. Όπως επίσης δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε και τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας προκειμένου να μπορεί να συντηρήσει κατά τη διάρκεια της φοίτησης το νέο ώστε να μπορεί απρόσκοπτα να ολοκληρώσει τις σπουδές του.
Οι εναλλακτικές ή οι μελλοντικές εκπαιδευτικές δυνατότητες που παρέχει ένα τμήμα αποτελούν ακόμη ένα πρόσθετο στοιχείο των επιλογών μας. Η εισαγωγή σε μια σχολή που δεν μας εκφράζει απόλυτα μπορεί να παρέχει τη δυνατότητα για ένα πολύ καλό μεταπτυχιακό ή για ένα μεταπτυχιακό που θα στρέψει την επαγγελματική ταυτότητα προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
Πάνω από όλα όμως, εκείνο το δεδομένο που θα πρέπει να αποτελεί το κύριο κριτήριο επιλογής σπουδών είναι, η εικόνα που έχει ο μαθητής και η οικογένεια του για κάποιο τμήμα να είναι αντικειμενική και να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα έτσι ώστε οι επιλογές να είναι επιτυχημένες και να μην μας φέρουν προ εκπλήξεων και ακόμα χειρότερα απογοητεύσεων.
Σύνταξη: Δρ Ταουσάνης Χρήστος, Επιστημονικός υπεύθυνος & Σύμβουλος Σταδιοδρομίας της Employ