Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κύρια ευρήματα και συμπεράσματα πρόσφατης μελέτης του Ι.Ο.Β.Ε ( Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών) και έρευνας του Εργατικού Δυναμικού (Ε.Ε.Δ) της ΕΛΣΤΑΤ για τη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας στη χώρα μας στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης.
Σημαντικές μεταβολές στη διάρκεια της κρίσης (2008-2018)
Εκπαίδευση & απασχόληση:
• Αυξήθηκαν οι πτυχιούχοι ανώτατης εκπαίδευσης που εργάζονται κατά 10 περίπου μονάδες (από 21,4% το 2009 σε 30,9% το 2017), οι κάτοχοι μεταπτυχιακών ή διδακτορικών κατά 4 μονάδες (από 0,7% σε 4,8%) και οι απόφοιτοι Λυκείου κατά 3 μονάδες (από 31,7% σε 34,7%).
• Η εκπαίδευση έχει θετική επίδραση στις προοπτικές απασχόλησης (πτυχιούχοι Α.Ε.Ι και Τ.Ε.Ι έχουν υψηλότερες πιθανότητες, 65% και 41% αντίστοιχα, να εργάζονται σε σύγκριση με τους αποφοίτους Λυκείου).
• Οι απόφοιτοι Α.Ε.Ι έχουν 18% περισσότερες πιθανότητες να εργαστούν σε σχέση με τους αποφοίτους Τ.Ε.Ι.
• Οι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος έχουν 7% περισσότερες πιθανότητες να απασχοληθούν στην αγορά εργασίας σε σύγκριση με τους κατόχους μεταπτυχιακού διπλώματος.
Αποδοχές:
• Οι αποδοχές των εργαζομένων, παρότι είναι μειωμένες σε σχέση με το 2008, έχουν θετική συσχέτιση ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσης και σπουδών.
• Οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα αμείβουν τους εργαζόμενους με μισθό χαμηλότερο από ότι ο στενός ή ευρύτερος δημόσιος τομέας, ενώ οι σπουδές ως προσδιοριστικός παράγοντας αποδοχών, έχουν μεγαλύτερη επίδραση στο δημόσιο τομέα.
Φύλο:
• Οι γυναίκες με ανώτατη εκπαίδευση ξεπερνούν πλέον τους άνδρες (1,1 εκατ. άτομα έναντι 1,0 εκατ., σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 19% σε σχέση με τις αρχές τις κρίσης).
• Είναι περισσότερο αποδοτικό για μια γυναίκα σε επίπεδο αμοιβών να σπουδάσει περαιτέρω από ότι σε έναν άνδρα.
Ανεργία:
• Μεταξύ 2009 και 2017 ο αριθμός των ανέργων με εκπαίδευση Λυκείου υπερδιπλασιάστηκε (165,5 χιλ. το 2009 έναντι 394,5 χιλ. το 2017).
• Η μεγαλύτερη μείωση της απασχόλησης σημειώθηκε στους απασχολούμενους με χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης, όπως Δημοτικού και Γυμνασίου.
• Η μεγαλύτερη ανεργία καταγράφεται στα άτομα με μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως απόφοιτοι Ι.Ε.Κ (25%).
Κλάδοι απασχόλησης:
• Σε επίπεδο κλάδων, το 2017 οι μισοί εργαζόμενοι στη χώρα απασχολούνται στο εμπόριο, στον πρωτογενή τομέα, στην εστίαση, στις υπηρεσίες καταλύματος και στη μεταποίηση.
• Η εστίαση και οι ξενοδοχειακές υπηρεσίες παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις στην απασχόληση (+13% ή 42 χιλ. θέσεις εργασίας).
• Οι 3 στους 5 απόφοιτοι Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι απασχολούνται στην Εκπαίδευση, τη Δημόσια Διοίκηση, το Εμπόριο και την Υγεία και την Κοινωνική Μέριμνα.
• Σημαντική άνοδος καταγράφεται στην απασχόληση στην Ενημέρωση & στην Επικοινωνία (+21,7%), στην Υγεία (+9,9%) και στις Μεταφορές-Αποθήκευση (+3,6%).
Κατηγορίες πτυχιούχων Ανώτατης Εκπαίδευσης:
• Το μεγαλύτερο ποσοστό πτυχιούχων στην Ελλάδα είναι απόφοιτοι του πεδίου Κοινωνικών – Οικονομικών – Νομικών επιστημών. Ακολουθούν οι απόφοιτοι στην κατηγορία Μηχανολογία – Βιομηχανία – Κατασκευές.
• Οι λιγότεροι απόφοιτοι ανήκουν στον τομέα των επιστημών Υγείας, ενώ μείωση καταγράφεται και στον αριθμό αποφοίτων των επιστημών Εκπαίδευσης.
• Η μεγαλύτερη άνοδος πτυχιούχων καταγράφεται στους αποφοίτους Πληροφορικής (μέση ετήσια άνοδος 8,4%).
Αντικείμενα σπουδών & απασχόληση:
• Το υψηλότερο ποσοστό απασχόλησης εμφανίζεται στους αποφοίτους των επιστημών Υγείας και Πληροφορικής, όχι όμως και στα Τ.Ε.Ι Υγείας, όπως η Νοσηλευτική.
• Η ανεργία πλήττει σε χαμηλότερο σχετικό βαθμό τους αποφοίτους Μαθηματικών και σχολών Στατιστικής.
Καταληκτικά η οικονομική κρίση του 2009 και η δημοσιονομική προσαρμογή που ακολούθησε, μέχρι και σήμερα, οδήγησε στη μείωση της απασχόλησης και στην αύξηση της ανεργίας. Παρόλα αυτά η στροφή στην ανώτατη εκπαίδευση φαίνεται να ευνόησε όσους την προτίμησαν και συνεχίζουν να εξειδικεύονται.
Επιμέλεια κειμένου: Παναγιώτης Γ. Παππάς, Σύμβουλος Σταδιοδρομίας EMPLOY
